Ish-i dërguari special i Shtëpisë së Bardhë për dialogun Kosovë-Serbi gjatë presidencës Trump, në një intervistë për Human Events në qershor të këtij viti, zbuloi disa prapaskena nga marrëveshjet e diskutuara mes Hashim Thaçit dhe Aleksandër Vuçiçit në vitin 2020. Mes tyre, Grenell zbuloi edhe arsyen që sipas tij çoi në burgosjen e Thaçit në Hagë, ndërsa shtoi se marrëveshja do arrihej për mbylljen e Gjykatës Ndërkombëtare në Hagë.
“Një nga pikat që kam negociuar për muaj të tërë ishte se ne do t’i jepnim fund Gjykatës Ndërkombëtare në Hagë që po ndiqte qytetarët e Kosovës dhe Serbisë. Prokurori i mëparshëm, para Jack Smith që ishte në Hagë, tha se ne po i mbyllim ndjekjet penale dhe unë nuk po padis askënd sepse kanë kaluar 20 vjet dhe nuk mund të dal me një çështje bindëse për të paditur dikë. Pra, mbani mend se personi para Jack Smith hoqi dorë dhe nuk publikoi asnjë aktakuzë pas vitesh dhe vitesh ndjekjeje penale.
Unë isha duke negociuar këto marrëveshje dhe një nga pikat e marrëveshjes ishte që të hiqeshin gjykatat e ashtuquajtura Gjykata Ndërkombëtare për ish-Jugosllavinë dhe vendosa që një nga pikat do të ishte që ndjekjet penale të kryheshin në vendet respektive. Kështu që nëse do të ishte një krim i Kosovës të ndiqej në Kosovë, krimet serb në gjykatat në Serbi.
Në Kosovë ne kemi dhënë miliona e miliona dollarë për të trajnuar njerëz. Ishte koha që ata ta bënin vetë dhe t’i jepnim fund kësaj Gjykate Ndërkombëtare ku Jack Smith ishte prokuror në Hagë.”, tha ai.
Më pas Grenell thotë se telefonoi Bruce Shwartz të Departamentit të Drejtësisë përgjegjës për gjykatat ndërkombëtare për t’i thënë mbi marrëveshjen që do mbyllte Gjykatën Ndërkombëtare në Hagë.
“Vendosa të informoj Departamentin e Drejtësisë dhe t’i bëj të ditur se palët do të binin dakord për të mbyllur gjykatën në Hagë. Bruce Schwartz ishte personi në Departamentin e Drejtësisë përgjegjës për gjykatat ndërkombëtare. Më 29 janar 2020, i lashë një mesazh dhe ai më telefonoi dhe folëm përsëri. Unë ende e kam mesazhin, ne folëm për mbylljen e gjykatës. I thashë: “hej Bruce, që ta dish, palët ranë dakord ta bënin këtë”., shtoi mes të tjerash Grenell. Reagimi i tij ndaj meje ishte i pabesueshëm, ai u përgjigj: “oh jo jo jo jo nuk e di nëse mund ta bësh këtë”. “Ju e dini se ne kemi një gjykatë ndërkombëtare dhe unë do të duhet të lajmëroj prokurorët amerikanë atje”, dhe unë i thashë “mirë shkoni dhe lajmëroni prokurorët amerikanë, por të dy palët kanë rënë dakord për këtë dhe ata po vijnë në Shtëpinë e Bardhë dhe ne do ta bëjmë këtë pas disa muajsh, sepse ne jemi duke përfunduar negociatat”, -shpjegon Grenell.
Më tej Grenell beson se arsyeja e vetme që ish-Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi është në burg për shkak se marrëveshja do i mbyllte punën prokurorit Jack Smith. Sipas tij prokurorin e lajmëroi Bruce Schwartz i Departamentit të Drejtësisë. Ai thekson se menjëherë sapo u lajmërua, përpara se Thaçi të shkonte në Shtëpinë e Bardhë për të firmosur marrëveshjen që i jepte fund Gjykatës në Hagë, Jack Smith e ndoqi penalisht Thaçin. “Unë nuk e di saktësisht se çfarë bëri Bruce, ai telefonoi Jack Smith, sepse ai tha: “Njeriu ynë Jack në Hagë duhet ta dijë këtë” dhe kjo ishte brenda disa muajsh kur presidenti i Kosovës po negocionte në njërën anë dhe presidenti i Serbisë në tjetrën.
Kur presidenti i Kosovës ishte nisur për në Uashington DC për të përfunduar negociatat për këtë marrëveshje, Jack Smith shpalli aktakuzën ndaj presidentit të Kosovës. Ai shpalli një aktakuzë që ishte thjesht politikë e 20 viteve më parë. Lufta e 20 viteve më parë ishte e mbushur me emocione po problemi këtu është se presidenti i Kosovës është ende në burg pas gjithë këtyre viteve, pas tre vjetësh.
Tre vjet burg për shkak se Jack Smith e ka paditur dhe jam shumë i bindur se kush është e vetmja arsye që presidenti i Kosovës u padit nga Jack Smith në Hagë. Pasi prokurori i mëparshëm tha se nuk kishte asgjë atje, ai tha se do të largohet dhe ne nuk do të ndjekë penalisht askënd. Arsyeja e vetme që ai (Jack Smith) e bëri këtë është sepse Bruce Schwartz në Departamentin e Drejtësisë e informoi atë se ne do t’i mbyllnim punën e tij. Ne do të hiqnim qafe Gjykatën dhe se të dyja palët, Kosova dhe Serbia kishin rënë dakord ta bënin këtë dhe unë i thashë atij se Shtetet e Bashkuara do ta çonin këtë në Këshillin e Sigurimit të OKB-së dhe do të shpëtonin nga Gjykata Ndërkombëtare (ICTY). Ju thashë se ajo që bëri Bruce Schwartz, jam shumë i sigurt se informoi Jack Smith dhe më pas Jack Smith u përpoq të bënte një aktakuzë ndaj presidentit të Kosovës i cili ende qëndron në burg”, -deklaroi Grenell.
Ai e shpjegon këtë duke thënë se në 2020 palët ishin duke përparuar në përmirësimin e marrëdhënieve sa po mendonin dhe largimin e trupave nga Kosova. “Pra, ajo që ai po bënte në thelb ishte të kërkonte një kontratë të re për jetën, sepse nëse ata do të anulonin gjykatën, ata nuk mund të ishin numri një, ata nuk mund ta bënin këtë nëse nuk do të kishin një çështje aktive numër dy, ata kishin nevojë për diçka të profilit të lartë. Ai donte që jo vetëm që të vazhdonte gjykatën, por sigurisht të pasuronte rezymenë e tij, për të qenë në gjendje të thoshte “shikomëni mua, kam ndjekur penalisht presidentin e Kosovës”. Unë mendoj se një pikë tjetër është se ai është një urrejtje për Donald Trump dhe nëse i ktheni një vështrim lajmeve menjëherë përpara aktakuzës, lajmi ishte shumë i qartë se Donald Trump dhe ekipi i tij po bënin lëvizje të paprecedentë për të pajtuar Kosovën dhe Serbinë. Mos harroni se kjo ishte marrëveshja e katërt që Donald Trump bëri mes Kosovës dhe Serbisë, ne kishim marrëveshje ekonomike që të dyja palët po i shtynin.
Më duhet të jem i sinqertë me ju, do të jap një lajm të vogël dhe do t’ju them këtë: Ne diskutuam mes Kosovës dhe Serbisë idenë e mundshme për të hequr qafe forcat e NATO-s në Kosovë sepse ne po bënim kaq shumë përparim në vitin 2020. Ky do të ishte një zhvillim madhor. Ato kanë qenë atje që nga vitet 1990 duke pritur që ta bëjmë këtë. Ne po bënim kaq shumë përparim, por atëherë kur ekipi i Biden-it erdhi në ata vendosën të ndryshonin politikën e SHBA-së në Ballkan. Tani që për tre vitet e fundit evropianët kanë qenë në krye, ne shohim kaos, shohim dhunë, shohim luftime dhe shohim një rritje të pranisë së trupave në Kosovë në vend të një rënieje”, -përfundoi Grenell.